ΟΡΓΑΝΩΣΗ-ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ
Το Κέντρο Εμπειρογνωμοσύνης Νευροενδοκρινών Όγκων (EKPA LAIKO CENTER) λειτουργεί στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων της Ενδοκρινολογικής Μονάδας της Α΄ Προπαιδευτικής Παθολογικής Κλινικής του Πανεπιστήμιου Αθηνών που εδράζεται στο Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών «Λαϊκό». Η Α’ Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική είναι πανεπιστημιακή κλινική (Ιατρική Σχολή, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, ΕΚΠΑ) και στεγάζεται στο Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών «Λαϊκό». Η κλινική λειτουργεί με 42 κλίνες (δίκλινα και τρίκλινα δωμάτια νοσηλείας) πλήρως ανακαινισμένες από το 2008.
Στο δίκτυο υπηρεσιών του Κέντρου περιλαμβάνονται η παροχή εξειδικευμένης φροντίδας στα πλαίσια της έγκαιρης και ακριβούς διάγνωσης και κατάλληλης θεραπείας σε ασθενείς με ένα ευρύ φάσμα νευροενδοκρινικών παθήσεων όπως:
- Νευροενδοκρινή Νεοπλάσματα («καρκινοειδή») στομάχου, δωδεκαδακτύλου, λεπτού και παχέος εντέρου, ορθού, σκωληκοειδούς, παγκρέατος, πνεύμονα, θύμου
- Λειτουργικά (καρκινοειδές σύνδρομο, ινσουλίνωμα, γαστρίνωμα, VIPoma) και μη λειτουργικά νευροενδοκρινή νεοπλάσματα (ΝΕΝ)
- Πολλαπλή ενδοκρινική νεοπλασία τύπου 1 (ΜΕΝ1) και άλλα οικογενή σύνδρομα όπως Neurofibromatosis Type 1, Von Hippel Lindau (VHL), MEN 2, Familial Isolated Pituitary Adenomas (FIPA), οικογενή φαιοχρωμοκυττώματα και παραγαγγλιώματα
Το Κέντρο τυγχάνει ευρείας αναγνώρισης για την παροχή υψηλού επιπέδου ιατρικής και νοσηλευτικής φροντίδας σε ασθενείς σε όλη την Αθήνα και ευρύτερα. Έχει εξελιχτεί σε κέντρο αναφοράς στην Ελλάδα, πιστοποιημένο από την Ευρωπαϊκή Εταιρεία Νευροενδοκρινών Όγκων (European Neuroendocrine Tumor Society, ENETS) από 31/01/2017. Στο πλαίσιο παροχής εξειδικευμένων υπηρεσιών από πρωτοπόρους στο γνωστικό τους αντικείμενο με συνάφεια στους ΝΕΤ, συμμετέχουν ιατροί και από άλλα Νοσοκομεία Πανεπιστημιακά ή μη δημιουργώντας πολυεπιστημονική ομάδα με ευρεία εκπροσώπηση όλων των εμπλεκόμενων ειδικοτήτων.
Συνολικά παρακολουθούνται στο Κέντρο περισσότεροι από 1000 ασθενείς με νευροενδοκρινή νεοπλάσματα γαστρεντερικού. Περισσότεροι από 100 νέοι ασθενείς με γαστρο-εντερο-παγκρεατικά νεοπλάσματα εκτιμώνται κάθε χρόνο, ενώ ο αριθμός των νέων ασθενών αυξάνεται κατά 10-20% ετησίως. Οι ασθενείς με νευροενδοκρινή νεοπλάσματα παραπέμπονται στον ειδικό ιατρό που είναι ο πλέον κατάλληλος για να αντιμετωπίσει το πρόβλημά τους, ανάλογα με το είδος και το στάδιο του ΝΕΤ που έχουν.
Υπεύθυνος και συντονιστής διευθυντής του κέντρου είναι ο Καθηγητής Παθολογίας-Ενδοκρινολογίας Καλτσάς Γρηγόριος, ο οποίος είναι επίσης μέλος της συμβουλευτικής επιτροπής της ENETS και συμμετέχει ενεργά στην εκπόνηση των διεθνών κατευθυντήριων οδηγιών διάγνωσης και αντιμετώπισης των ασθενών με ΝΕΤ. Υπεύθυνος για την τήρηση των κατευθυντήριων οδηγιών στο Κέντρο είναι ο Καθηγητής Καλτσάς Γρηγόριος.
Υφίσταται η απαιτούμενη οργάνωση η οποία περιλαμβάνει όλες τις εμπλεκόμενες ειδικότητες σύμφωνα με τα προαπαιτούμενα της ENETS (Ενδοκρινολογία, Ογκολογία, Χειρουργική, Γαστρεντερολογία, Πυρηνική Ιατρική, Ακτινοδιαγνωστική, Παθολογική Ανατομική). Επιπλέον, το τμήμα περιλαμβάνει στην υποδομή του δευτερογενείς ειδικότητες στις οποίες ανήκουν η Καρδιολογία, Καρδιοχειρουργική, Ψυχιατρική και Διαιτολογία. Όλα τα τμήματα που συμμετέχουν στο Κέντρο ακολουθούν τυποποιημένες διαδικασίες λειτουργίας (Standard Operating Procedures-SOPs) σύμφωνα με τις οδηγίες της ENETS.
Διεξάγεται κάθε 10-15 μέρες ογκολογικό συμβούλιο στο οποίο συμμετέχουν όλες οι σχετιζόμενες ειδικότητες και συζητούνται όλα τα νέα περιστατικά καθώς και ασθενείς που παρουσιάζουν πρόοδο νόσου (επιδείνωση) ή χρήζουν συζήτησης για άλλους λόγους (όπως παρενέργειες της χορηγούμενης θεραπείας). Μετά από κάθε ογκολογικό συμβούλιο εκδίδεται πόρισμα για τους ασθενείς που συζητήθηκαν το οποίο περιλαμβάνει σύντομο ιστορικό του ασθενούς και την απόφαση του συμβουλίου.
Το Κέντρο συμμετέχει από 15ετίας στη διεξαγωγή εθνικών και διεθνών μελετών σχετικών με τα νευροενδοκρινή νεοπλάσματα. Επιπλέον, έχει δημοσιεύσει πλήθος πρωτότυπων μελετών και ανασκοπήσεων σε διεθνή κι ελληνικά επιστημονικά περιοδικά.
ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ:
- Ιατροί
Στο Κέντρο υπηρετούν 4 ειδικοί Ενδοκρινολόγοι:
- Γ. Καλτσάς, Καθηγητής Παθολογίας-Ενδοκρινολογίας
- Ε. Κασσή, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Ενδοκρινολογίας
- Μ. Τσώλη, Ακαδημαϊκός Υπότροφος Ενδοκρινολογίας
- Ε. Αναγνώστου, Ακαδημαϊκός Υπότροφος Ενδοκρινολογίας
και 4 Ειδικευόμενοι Ιατροί στην Ενδοκρινολογία.
- Διοικητικό Προσωπικό
Γραμματεία Κέντρου Νευροενδοκρινικών Νεοπλασμάτων
κ. Αγγελική Καραπαναγιώτη
κ. Μαρία Λεκκάκου
Τηλέφωνο επικοινωνίας: 2107462217
- Συνεργαζόμενες δομές
Στο πλαίσιο λειτουργίας του Κέντρου λειτουργούν συνεργασίες και με άλλα τμήματα και Κλινικές του Λαϊκού Νοσοκομείου καθώς και άλλων Νοσοκομείων/Διαγνωστικών Κέντρων στο ευρύτερο λεκανοπέδιο της Αττικής.
Συγκεκριμένα έχουν αναπτυχθεί συνεργασίες με τα κάτωθι τμήματα:
- Α’ Χειρουργική Κλινική, Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών «Λαϊκό» (Επιστημονικός Υπεύθυνος: Καθηγητής Ε. Φελέκουρας)
- Β’ Χειρουργική Κλινική, Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών «Λαϊκό» (Επιστημονικός Υπεύθυνος: Καθηγητής Γ. Σωτηρόπουλος)
- Ακτινοδιαγνωστικό Τμήμα-Τμήμα Επεμβατικής Ακτινολογίας, Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών «Λαϊκό». (Επιστημονικός Υπεύθυνος: Π. Παππάς)
- Τμήμα Μαγνητικής – Αξονικής Τομογραφίας, Μονάδα Περιστερίου, Όμιλος ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ (Επιστημονικός Υπεύθυνος: Δ. Κολομόδη)
- Β’ Εργαστήριο Ακτινολογίας – Μονάδα Πυρηνικής Ιατρικής, Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο «Αττικόν» (Επιστημονικός Υπεύθυνος: Καθηγήτρια Σ. Χατζηιωάννου)
- Μονάδα PET/CT, Ίδρυμα Ιατροβιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών (Επιστημονικός Υπεύθυνος: Καθηγήτρια Σ. Χατζηιωάννου)
- Γαστρεντερολογικό Τμήμα-Κλινική Παθολογικής Φυσιολογίας, Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών «Λαϊκό» (Επιστημονικός Υπεύθυνος: Αναπληρωτής Καθηγητής Σ. Σουγιουλτζής)
- Γαστρεντερολογική Κλινική, Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών «Γ. Γεννηματάς» (Επιστημονικός Υπεύθυνος: Ι. Καρούμπαλης)
- Γαστρεντερολογική Κλινική, 417 Νοσηλευτικό Ίδρυμα Μετοχικού Ταμείου Στρατού (Επιστημονικός Υπεύθυνος: Ε. Βλάχου)
- Α’ Εργαστήριο Παθολογικής Ανατομικής, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Ιατρική Σχολή, Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών «Λαϊκό» (Επιστημονικός Υπεύθυνος: Καθηγητής Σ. Θεοχάρης)
- Παθολογοανατομικό Τμήμα, Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών «Ευαγγελισμός» (Επιστημονικός Υπεύθυνος: Δ. Ροντογιάννη)
- Βιοχημικό Τμήμα, Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών «Λαϊκό» (Επιστημονικός Υπεύθυνος: Γ. Μαρόπουλος)
- Δ’ Παθολογική Κλινική, Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο «Αττικόν» (Επιστημονικός Υπεύθυνος: Α. Κουμαριανού)
ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ
Πρώτη εκτίμηση ασθενών με ΝΕΤ
Οι ασθενείς προγραμματίζουν ραντεβού στα εξωτερικά ιατρεία κατόπιν επικοινωνίας με τη γραμματεία του Κέντρου Νευροενδοκρινών Όγκων (2107462217) ή μέσω του τηλεφωνικού αριθμού προγραμματισμού των νοσοκομειακών ραντεβού (1535).
Διαγνωστικός έλεγχος ασθενών με ΝΕΤ
Οι διαγνωστικές εξετάσεις των ασθενών με ΝΕΤ περιλαμβάνουν κατά βάση αιματολογικό και βιοχημικό έλεγχο αίματος και ούρων, απεικονιστικές εξετάσεις (αξονική-μαγνητική τομογραφία, σπινθηρογράφημα υποδοχέων σωματοστατίνης) και πιθανόν επεμβατικές εξετάσεις (ενδοσκοπικό υπερηχογράφημα ± βιοψία, βιοψία ήπατος). Περαιτέρω εξετάσεις που μπορεί να ζητηθούν αποτελούν επανεξέταση ιστοπαθολογικών δειγμάτων, διενέργεια ειδικών σπινθηρογραφημάτων όπως 68Ga-PET/CT και όταν απαιτείται και 18FDG-PET/CT και ενίοτε μοριακός (γενετικός) έλεγχος.
Σε περίπτωση που χρειαστεί επανεξέταση των ιστοπαθολογικών δειγμάτων, αυτή διενεργείται στα Παθολογοανατομικά Τμήματα του Γενικού Νοσοκομείου Αθηνών «Λαϊκό» και του Γενικού Νοσοκομείου Αθηνών «Ο Ευαγγελισμός».
Ο λειτουργικός έλεγχος με σπινθηρογράφημα υποδοχέων σωματοστατίνης (Octreoscan) πραγματοποιείται στο τμήμα Πυρηνικής Ιατρικής του Γενικού Νοσοκομείου «Λαϊκό» και του Πανεπιστημιακού Γενικού Νοσοκομείου «Αττικόν» και στο Ίδρυμα Ιατροβιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών (ΙΙΒΕΑ) για το 68Ga-PET/CT ή 18FDG-PET.
Εάν απαιτείται έλεγχος με ενδοσκοπικό υπερηχογράφημα, οι ασθενείς παραπέμπονται στο Γαστρεντερολογικό Τμήμα του Γενικού Νοσοκομείου Αθηνών «Γεννηματάς» κατόπιν ραντεβού το οποίο προγραμματίζεται από τη γραμματεία του Κέντρου Νευροεενδοκρινών Όγκων.
Επιπλέον, διενεργείται σε επιλεγμένα περιστατικά πρωτοποριακός γονιδιακός έλεγχος (NETest) με σκοπό την εκτίμηση της ενεργότητας της νόσου ή της πιθανότητας ανταπόκρισης σε συγκεκριμένες θεραπείες σε συνεργασία με το πιστοποιημένο από την ENETS κέντρο αναφοράς του Royal Free Hospital στο Λονδίνο. Η μέθοδος αυτή είναι διαθέσιμη σε περιορισμένα τμήματα διεθνώς και αναμένεται να αποτελέσει στο μέλλον τη μέθοδο αναφοράς για τη διάγνωση και παρακολούθηση της θεραπείας των ΝΕΤ.
Θεραπεία και παρακολούθηση ασθενών με ΝΕΤ
Η θεραπεία των ασθενών με ΝΕΤ περιλαμβάνει χειρουργική εξαίρεση, φαρμακευτική θεραπεία με ανάλογα σωματοστατίνης και άλλες συστηματικές θεραπείας (μοριακά στοχευμένες θεραπείες και χημειοθεραπεία), θεραπεία με ραδιοπεπτίδια(Peptide Receptor Radiotherapy, PRRT) καθώς και τοπικές τεχνικές ογκομείωσης όπως εμβολισμός/χημειοεμβολισμός, κατάλυση με ραδιοσυχνότητες. Σε συγκεκριμένες περιπτώσεις μπορεί να χρησιμοποιηθεί και συνδυασμός θεραπειών (όπως χειρουργική και χορήγηση φαρμακευτικής αγωγής).
Οι χειρουργικές επεμβάσεις των ασθενών με ΝΕΤ πραγματοποιούνται στις δύο χειρουργικές κλινικές (Α΄Χ και Β΄Χ) του Πανεπιστημιακού Γενικού Νοσοκομείου «Λαϊκό». Σε περίπτωση που συστήνεται εμβολισμός/χημειοεμβολισμός, διενεργείται στο τμήμα επεμβατικής ακτινολογίας του Πανεπιστημιακού Γενικού Νοσοκομείου Αθηνών «Λαϊκό».
Η φαρμακευτική θεραπεία με ανάλογα σωματοστατίνης ή με από του στόματος στοχευμένους παράγοντες και χημειοθεραπεία γίνεται σε εξωτερική βάση με ταυτόχρονη παρακολούθηση των ασθενών στο Κέντρο Νευροενδοκρινών Όγκων. Σε περίπτωση ενδοφλέβιας χημειοθεραπείας, ο ασθενής παραπέμπεται στο ογκολογικό τμήμα του Πανεπιστημιακού Γενικού Νοσοκομείου «Αττικόν» ενώ εάν ο ασθενής χρήζει θεραπείας με ραδιοπεπτίδια, παραπέμπεται στο τμήμα Πυρηνικής Ιατρικής του Πανεπιστημιακού Γενικού Νοσοκομείου «Αττικόν».
Συγκεκριμένα οι ημέρες, ώρες και ο χώρος διεξαγωγής των εξωτερικών ιατρείων περιγράφεται στον κάτωθι πίνακα:
Ειδικά Ιατρεία | Ημέρα | Ώρα | Τόπος Συνάντησης | Ιατροί |
Εξωτερικό Ιατρείο Νευροενδοκρινικής Ογκολογίας | Δευτέρα | 1000-1400 | Σεβαστουπόλεως 16
(Παράρτημα Λαϊκού), 5ος όροφος |
Γρηγόριος Καλτσάς, Μαρίνα Τσώλη, Έλλη Αναγνώστου |
Εξωτερικό Ιατρείο Νευροενδοκρινικής Ογκολογίας | Τρίτη | 830-1400 | Εξωτερικό Ιατρείο Ενδοκρινολογικού Τμήματος Ά Προπαιδευτικής Παθολογικής Κλινικής, 1ος ορόφος, Γραφείο 2, Γ.Ν.Α. Λαϊκό | Γρηγόριος Καλτσάς, Μαρίνα Τσώλη |
Εξωτερικό Ιατρείο Νευροενδοκρινικής Ογκολογίας | Παρασκευή | 1000-1430 | Σεβαστουπόλεως 16
(Παράρτημα Λαϊκού), 5ος όροφος |
Γρηγόριος Καλτσάς, Μαρίνα Τσώλη, Έλλη Αναγνώστου |
ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ
Γραμματεία Κέντρου Νευροενδοκρινών Όγκων
Διεύθυνση: Μιχαλακοπούλου 176, 11527, Αθήνα
Τηλ.: 2107462217
e-mail: [email protected]
Γραμματειακή Υποστήριξη του Κέντρου:
- Αγγελική Καραπαναγιώτη
- Μαρία Λεκκάκου
Για να κλείσετε ραντεβού με το Κέντρο Νευροενδοκρινών Όγκων μπορείτε να καλέσετε στη γραμματεία του κέντρου ή στο τηλεφωνικό κέντρο ραντεβού εξωτερικών ιατρείων: 1535.
Γραμματεία: 2107462217
ΓΝΑ «Λαϊκό»: 2132060800
ΠΡΟΣΒΑΣΗ ΣΤΟ ΚΕΝΤΡΟ
Η Α’ Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική, καθώς και τα τακτικά εξωτερικά ιατρεία στεγάζονται στο Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών «Λαϊκό», Αγίου Θωμά 17 στο Γουδή. Τακτικά εξωτερικά ιατρεία πραγματοποιούνται σύμφωνα με προκαθορισμένο πρόγραμμα και στο παράρτημα του ΓΝΑ «Λαϊκό» στην οδό Σεβαστουπόλεως 16, Αθήνα.
Για να κλείσετε ραντεβού με το Κέντρο Νευροενδοκρινών Όγκων μπορείτε να καλέσετε στη γραμματεία του κέντρου ή στο τηλεφωνικό κέντρο ραντεβού εξωτερικών ιατρείων: 1535.
Γραμματεία: 2107462217
ΓΝΑ «Λαϊκό»: 2132060800